Halldór Laxness sendi árið 1930 frá sér Kvæðakver en síðar var aukið við það ljóðum sem birst höfðu í skáldsögum hans. Mörg ljóða hans hafa öðlast sjálfsætt líf með þjóðinni eftir að ýmis af þekktustu tónskáldum þjóðarinnar hafa tónsett þau. Nægir þar að nefna Maístjörnuna sem eignuð er Ólafi Kárasyni í Heimsljósi og Jón Ásgeirsson samdi vinsælt lag við.
Ljóðin í Kvæðakveri Halldórs Laxness þóttu allnýstárleg á sínum tíma. Þar komu fram djarfar tilraunir til að leysa íslenskt ljóðmál úr viðjum hins hefðbundna forms og tónninn var ögrandi. Í ljóðunum mátti finna háðsádeilu, stælingar og gamanmál, uppreisn gegn fáfengilegu orðaprjáli og uppblásnum hátíðleik. Meðal ljóðanna í Kvæðakveri var Únglíngurinn í skóginum en það er fyrsta súrrealíska kvæðið á íslensku. Alþingismenn voru hins vegar ekki ýkja sáttir við Únglínginn og sviptu Halldór Laxness skáldalaunum fyrir kveðskapinn. Ljóðagerð var alla tíð aukageta hjá Halldóri Laxness. Hann einbeitti sér að ritun skáldsagna um áratuga skeið en kryddaði þær gjarnan með ljóðum og er þar Heimsljós frægasta dæmið - enda er Ólafur Kárason, aðalpersóna verksins, skáld. Ljóðin eru flest í hefðbundnu formi - bundin í stuðla og höfuðstafi.
Í minningabókinni Í túninu heima sem út kom 1975 er að finna meitlað ljóð sem ort er í svokölluðu frjálsu formi. Þannig má segja að hringnum hafi verið lokað:
Í túninu heima
Á þessu nesi
í þessu túni
stóð bær.
Brúnklukka í mýri?
Nei, ekki meir.
En altær lind og ilmur af reyr.
Og þegar þú deyr þá lifir reyr
á þessu nesi
við þessa lind
í þessu túni
þar sem stóð bær:
Lind
Reyr -